برخی ازواژه های قرضی (خارجی ) درزبان فارسی
استاد محمّد تقي بهار در سبك شناسي مي نويسند : « در عالَم هيچ زباني نيست كه بتواند از آميختگي با زبان ديگر خود را بركنار دارد مگر زبان مردمي كه هرگز بامردم ديگر آميزش نكنند و اين نيز مُحال است ، چه وسيله ي تجارت ، معاشرت و سفر وحتي وسيله ي شنيدن افسانه ها و روايات ملل ديگر لغاتي از آن مردم در اين مردم نفوذ مي كند و همه ي زبان هاي عالم از اين رو داراي لغت هاي دخيل است .»
احتمالاً زبان فارسي بيش تر از هر زباني داراي واژه هاي دخيل است . شايد بتوان درصد تقريبي واژه هاي دخيل را به اين صورت نوشت : فارسي سَرِه پنجاه درصد ، عربي چهل درصد ، لغات زبان هاي ديگر از جمله فرانسوي ، انگليسي ، تركي ، روسي و... ده درصد .
اگر بخواهيم علل ورود اين همه واژه را ذكر كنيم مي توان به علّت هايي چون ورود سپاه اسلام به ايران و پذيرفتن دين اسلام ( لغات دخيل عربي ) ، حمله مغولان و استقرار طولاني آنان در ايران ، حاكميّت شاهان ترك ، حملات روس ها ، تجارت ، نياز زبان ، ترجمه كتاب هاي بيگانه ، اعزام دانشجويان به خارج از كشور و بازگشت آنان ، ورود تكنولوژي هاي جديد ، فضل فروشي يا خودنمايي سخنگويان و حقير شمردن يا فقير انگاشتن زبان خودي و ... اشاره كنيم .
مي دانيم كه هر زبان الگوي هجايي خاصّ خود را دارد و بسياري از واژه ها زماني كه وارد زباني مي شوند از نظر آوايي ، دستوري و معنايي تغيير مي كنند . به گفته ي دكتر آريان پوركاشاني حدود پانصد واژه از زبان فارسي وارد زبان انگليسي شده است . عرب ها هم كلمات فارسي را معرّب مي كنند مانند : ساده (ساذَج )، چوگان ( صولجان ) ، گنج ( كنز ) و...
ورود بسياري از واژه ها ي دخيل موجب توان مندي و غناي زبان مي شود و اكنون اين واژه ها جزئي از واژه هاي فارسي هستند و ساختن كلمه ي جديد نمي تواند دقيقاً همان بار معنايي را برساند . اگر بخواهيد براي كلمات : كتاب ،
ساعت ، حركت و... معادل بسازيد چه واژه هايي مي سازيد كه جانشين اين كلمات شوند
-پاراف-هموگلوبین-لارو-لاکتوز -مات -لیموناد-ماتیک -مادام -گارانتی-کادر-هیدروژن-یاتاغان -ید-سی دی-مانیتور-سمینار
تست-فتوکپی-فیزیک-فیلسوف-فینال- کابین-کاپشن-کاپوت-کاپیتان-کاتالوگ-
کارت پستال-کاراته-کارتن-کاریکاتور-کاسکت-کاکتوس-کالری-کامیونت-کانال--
کانگورو-کپسول-کپی-کت-کراوات-کربن-کرپ- کاندیدا-کاناپه
کریسمس-کلاس-کلاسور-کلاسه-کلسترول- کلکسیون
کلینیک-کمپ-کمپانی-کمپرس-کمپوت-کمد-کمدی-
کمونیسم-کمیته-کنتور-کمیسیونکنترل-کنسرت-کوپن-کودتا
لامپ-لوکوموتیو-لوستر-لوکس - لیتر-لیسانس-
لیست –مارک-ماژیک-ماساژ-ماسک-ماشین- ماکارونی-
ماکت-مامان-مانتو- مانکن- متر –مترو-مدل-مغازه-
مکانیک-میلیاردر-ملیونر-موتور-موتوسیکلت-
موزاییک-موزه-موزیک-موکت-میکرب-میلی متر-
میلی گرم-ناسیونال-نایلون- نفت-نفتالین-
وازلین-واکسن-واکسیناسیون-وانیل-ونوس-ویتامین-
ویترین- ویرگول-ویروس-ویزا-ویزیت-ویلا-
ویولون-هاشور-هال-هتل-هرویین-هلی کوپتر-هورمون
هیدروژن-ید-مانیتور-سمینار-سی دی-پرسنل-گارانتی-
تست-فتوکپی-فیزیک-فیلسوف-فینال-کابل-
کابین-کاپشن-کاپوت-کاپیتان-کاتالوگ-کادر-
کارت پستال-کاراته-کارتن-کاریکاتور-کاسکت-
کاکتوس-کالری-کامیونت-کانال-کاندیدا-کاناپه-
کانگورو-کپسول-کپی-کت-کراوات-کربن-کرپ-
کریسمس-کلاس-کلاسور-کلاسه-کلسترول-
کلکسیون- کلینیک-کمپ-کمپانی
-کمپرس-کمپوت-کمد-کمدی-
کمونیسم-کمیته-کنتور-کمیسیون-کنترل-کنسرت-
کوپن-کوپه-کودتا-کیلوگرم-کیلومتر-کیوسک-
گاراژ-گارسن-گاز-گازوییل-گالری-گالش-گالن-
گرافیک-گلبول-گلیسیرین-گواتر-گوریل-گیشه-
گیومه-آباژور-آبسه-آپارتمان-آپاندیس-آتلیه-آدرس-آرم-
آرشیو-آژانس –آسانسور-آسفالت-آسم-آکواریوم-
آلومینیوم-آمبولانس-آمپول-آمفی تئاتر-آناناس-آنتن-
آنژین-اتم-اتوبوس-اتومات-اتوماتیک-اتومبیل-
اتیکت-ارگان-ارگ-ارکیده-اسانس-استامپ-
سانسور-استاندارد-استپ-استودیو
-اسکلت-اسکی-اسید-اطلس-
اگزما-اکسید-الکل-سانتی گراد-اندیکاتور-انرژی-
انسولین-انفلوانزا-اورانوس-اورانیوم-اورژانس-ایده ال-
آنزیم-بیوگرافی-اتوبیوگرافی-ازن- آستون-اشانتیون-
الکترونیک-اوریون-پارازیت-پلاکت-پلان-تراموای-
تز-تله پاتی-تیروئید-جودو-دلتا-دموکراسی-
دیپلم-رادیاتور-رادیوم-رولت-ژاندارم-ژیلت-ژیمناستیک-
سادیسم-سیانس-سپتامبر-سزارین-سلول-سمفونی-
سوسیس-سیلو-سیمان-سینما-سینوزیت-شارژ-شارلاتان-
شاسی-شانس-شمیز-شوفاژ-شوفر-شوک-شیمی-
صابون-فامیل-فانتزی-فرکانس-فرم-فرمول-فسیل-
فسفر-فلاسک-فلش-فلوت-باتری-باکتری-بالکن-
بالن-بانک-برانکار-برس-برلیان-برنز-بلوز-بلوک-
بلیت-بمب-بنزین-بودجه-بوفه-بوکس-بولوار-بیسکویت- پاپ
پاپا-پاپیون-پارافین-پاراگراف-پارتی-پاساژ-پاسپورت-
پاستوریزه-پاکت-پانتومیم-پانسمان-پانسیون-پدال-
پرانتز-پرس-پرس-پرستیژ-پرسنل-پروفسور-پرنسس-
پروتئین-پروژه-پروژکتور-پروستات-پریز-
پودر-پوتین-پورسانت-پوره- پونز-
پز-پست-پلاتین-پلاژ-پلاستیک-پلمب-پلیس
-پلیسه-پلیکان-پماد-پمپ-پنس-
پنگوئن-پیانو-پیک نیک-تابلو-
تاکتیک-تاکسی-تانک-تئوری-تراژدی-تراس-
ترانزیت-ترن-ترور-تروریست-تریبون-تریکو-
کنولوژی-تکنسین-تکنیک-تلسکوپ-تلفن-
تلکس-تلگراف-تلویزیون-تمبر-تن-توالت-
تمبر-تن-توالت-توربین-توریست-تومور-
تونل-تیپ-تیراژ-تیم-جغرافی-چک-دسر-
دکترا-دکور-دکلمه-دکوراسیون-دلفین-دلیجان
دوبل-دوبله-دیابت-دیافراگم-دیالوگ-دیسک-
دیکته-دیکتاتور-دینامیت-دایناسور-دیوان-
رادیو-رادیولوژی-راکت-رز-رزرو-رژیم-رفوزه
-رکورد-رل-رماتیسم-رمان-رمانتیک-روبان-
روژ-ریتم-ریسک-زیگزاگ-ژاکت-ژله-ژل-ژن-
ژنتیک-ژورنال-ژوری-ساتن-سالاد-سالن
-سرنگ-سرم-سرویس-سری-سریال-سزارین
-سوپ-سوپاپ-سوپر-سوژه
---------------------------------------------------------------------------------------------
معادل واژه هاي بيگانه كه به تصويب فرهنگستان زبان و ادب فارسي رسيد.
آباژور نـورتاب/ بیوگـرافی سرگذشت،/زندگینامه،شرح حال /فانتـزی تفننی /
آبونه مشـترک/ پاراگـراف بنـد/ فایل پرونجا/ آپارتمان کاشـانه/
پارلـمان مجلـس/فـرم برگه / آتلیه کارگاه / پرسـنل کارکـنان/ فریزر یخ
زن / آرشـیو بایـگانی/ پروژکـتور نورافکن-فراتاب/فلاسـک دما بان
آرم نشـانه / پلمـپ مهـر و موم /92 فلـش پیکـانه /7 آسانسور آسان بر(انسان)
بالابر(بار) /50 پلی کپی دسـتگاه تکثیر /93 فولکلور فرهنگ مردم /8 آکادمـی
فرهنگستان /51 پمپاژ تلمبه زنی/ 94 فیش برگه/ 9 آلبـوم جنگ /52 پور سانت درصـد /95
فیلتر پالایه-پایوران /10 آنتیـک عتیـقه/ 53 تئـاتر نمایـش/ 96 کابل بافه/ 11 آیفـون
آوا بر/ 54 تئـوری نظـریه/ 97 کابیـن اتاقک/ 12 اپراتـور کاربر 55/ تراس مهتابی-
بهـارخواب /98 کاتالوگ فهرست-کالانما-کارنما /13 اپوزیسیون گروه مخالف/ 56 تست
آزمـون 99 /کادر پیرابند/ 14 اتوبان بزرگـراه /57 تکنولوژی فن آوری /100 کارتابل
کارپوشه /15 اتوبیوگرافی سرگذشت شرح حال خود /58 تکنسـین فن ورز /101 کامپیـوتر
رایانه/ 16 اتوماتیـک خودکار- خود به خود/ 59 تکنیک فن 102/ کاور پوشن/ 17 اتیکـت
بهـا نما 60/ تله تکست پیـام نما /103 کپسـول استوانک /18 ادیت ویرایش /61 تیـراژ
شـمار- شمارگان/ 104 کپـی رونوشت- روگرفت/ 19 ارگانیزاسیون سـازمان/ 62 جکـوزی
آبزن /105 کپی رایت حق نشر /20 اسـانس عطـر مایه 63/ حق التحقیق پژوهـانه /106
کریستال بلوره/ 21 اسـپری افشـانه /64 حق التدریس آمـوزانه /107 کلاسـه رده- طبقه
/22 اسـتامپ جوهـر گین/ 65 دکـور آرایه 108/ کمپـوت خوشاب /23 اسـکورت همـروان/ 66
دکوراسیون 000آرایی-آرایش-آرایه گری/ 109 کوپن کالا برگ/ 24 اف اف در باز کن 67/
دسپینگ بازار شـکنی/ 110 گارانـتی ضمانت-تضمین/ 25 اکـیپ گروه مجهـز/ 68 دوپیـنگ
زور افـزایی 111/ گارد پاس گان/ 26 اندیـکاتور نامـه نـما/ 69 رتوش پرداخـت/ 112
لژ جایگاه/ 27 انسـتیتو موسـسه /70 زونکـن پروندان/ 113 لوسـتر نور افشان/ 28
انیـمیشن پویا نمـایی/ 71 ژتون بهـا مهـر/ 114 لوکـس تجملی /29 اولتیمـاتوم اتمام
حجت- زنهاره/ 72 سـری رشته- سلسله-مجموعه 115/ لیست فهرست-سیاهه-صورت /30 ایمـیل
پیام نـگار/ 73 سـریال زنجیـره 116/ مارگارین کره نباتی/ 31 ایندکـس نمـایه /74
سـمبل نماد- رمز/ 117 ماکت نمونک /32 بادی گـارد جان پاس 75 سندیکا اتحـادیه 118
مانیفست بیانیه 33 بارکـد رمزیـنه 76 سنسور حس گر 119 مایکروویو (اجاق ) تنـد پز
34 بارم شمارک 77 سوبسیـد یارانه 120 مکانیزه ماشینی 35 باند نوار 78 سوژه موضـوع
121 موکت فرشینه 36 بروشـور دفتـرک 79 سوییت سـراچه 122 میکروفون صـدابر 37 بلـوار
چارباغ 80 سیفون آب شویه 123 میکرو ریز 38 بن بها برگ 81 سینک ظرف شویی 124 میکـسر
هم زن 39 بورس بها بازار 82 شارژ هزینه سرانه خدمات 125 ویلچـر چرخک 40 بوفه چینی
جا 83 شیفت نوبـت 126 هارمونی هماهنگی 41 بوکس مشت زنی 84 فاز گام 127 * بالکن
ایوانک-ایوانگاه 42 بولتن خبـرنامه 85 فاکتـور برگ خرید-صورت حساب 128 * کنسانتره
افشرده 43 بیلان ترازنامه 86 فاکـس دورنـگار 129 * تاکسی درمی آکنده-آکنده سازی
حق التدریس : آموزانه پارکینگ : خودروگاه تکنیک : شگرد
سمبل : نماد فرانشیز : خودپرداخت تکنولوژی : فناوری
کلیپ : نماهنگ مرسی : سپاس فرکانس : بسامد
پاساژ : تیمچه عابربانک : خود پرداز کنتور : شمارنده